Omschrijving
Om het doel van een klimaatneutraal Europa in 2050 te bereiken is een emissievrij voertuigpark doorslaggevend. Europees beleid speelt een belangrijke rol om het gewenste reductietempo aan te houden. De Europese Commissie heeft in haar Strategie aangekondigd de CO2-normen voor voertuigen te zullen aanscherpen. Een zo ambitieus mogelijke aanscherping van de voertuignormen kan de Nederlandse mobiliteitstransitie een flinke steun in de rug geven. In de EU pleit Nederland daarom voor hoge ambities, zoals het vaststellen van CO2-normen voor bestelwagens en het uitfaseren van de fossiele verbrandingsmotor. Maar wat betekenen die maatregelen voor uw branche en burgers? Welke risico's en kansen ziet u voor uw bedrijf? En hoe ambitieus moeten we zijn in Brussel?
Spreker
Han ten Broeke (BOVAG)
Moderator
Nanja Piek (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat)
Omschrijving
Een omslag van voertuigen met fossiele verbrandingsmotoren naar emissieloze mobiliteit is niet van de ene op de andere dag gerealiseerd. Op weg naar een volledig emissieloos mobiliteitssysteem in 2050 hebben we daarom nog een aantal jaar duurzame, hernieuwbare brandstoffen nodig, op de middellange termijn vooral voor zwaar wegvervoer, lucht- en scheepvaart. Hoewel deze alternatieve brandstoffen in 2050 helemaal uitgefaseerd moeten zijn, helpen ze in de tussentijd om CO2-emissies flink te reduceren. Nederland heeft hoge aanvullende ambities bovenop de bepalingen van de Europese regulering RED II-richtlijn (Renewable Energy Directive) gesteld om het tempo hoog te houden en CO2 zo snel mogelijk te reduceren. Wat betekenen die hoge ambities voor brandstofleveranciers, de autobranche en consumenten in Nederland? Waarvoor moet Nederland volgens u pleiten bij de herziening van de RED II in juni van dit jaar?
Spreker
Colette Alma (Uitvoeringsoverleg Klimaatakkoord)
Moderator
Alexia Michel (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat)
Omschrijving
In de EU Strategie wordt gepleit voor eerlijke en efficiënte beprijzing in mobiliteit. In alle modaliteiten moet - in samenhang - het principe worden ingevoerd dat de vervuiler en/of de gebruiker betaalt. Al vaker is geopperd dat het Europese emissiehandelssysteem (ETS) uitgebreid zou kunnen worden naar mobiliteit. De Europese Commissie heeft dit idee wederom benoemd in de EU Strategie, maar heeft nog geen uitspraken gedaan over hoe dit er uit zou moeten komen te zien en op welke spelers dit systeem precies van toepassing zou zijn. Het kabinet heeft al vaker reserves aangegeven bij het voorstel om wegvervoer onder het ETS te brengen, maar staat er voor open een concrete uitwerking te bekijken. Noodzakelijk voorwaarde is dat een ETS-uitbreiding aanvullend werkt op - en niet in de weg staat van - beleid dat bewezen heeft bijgedragen aan de CO2-reductie in deze sector. Daarbij denkt het kabinet aan onder meer CO2-normen voor voertuigen, normering van hernieuwbare energie in transport (via RED II), actief fietsbeleid en accijnzen op brandstoffen. Graag gaan wij met u in gesprek over de kansen en risico's die u ziet bij uitbreiding van ETS naar wegvervoer. Hoe zou dit moeten worden ingericht? Welke consequenties heeft dit? En zou
Spreker
Niels Redeker (Ministerie Economische Zaken en Klimaat)
Moderator
Kees Hansma (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat)
Er zijn nog geen chats...
Dag , je hebt nog geen foto geupload. Het is absoluut niet verplicht, maar...
Onze ervaring is dat mensen die een foto uploaden sneller & meer contacten krijgen met andere deelnemers.
Klik hier om naar jouw profiel te gaan en een foto te uploaden.
Omdat je een organiseert tijdens FFZ 2021, plannen we graag een technische briefing met jou in. We nemen je tijdens deze briefing mee in de technische mogelijkheden van het systeem. Deze briefing verzorgen wij via MS-teams. Je ontvangt voorafgaand aan de briefing de link naar de meeting en een handleiding.
Plenaire opening
In december 2020 presenteerde de Europese Commissie de Strategie Duurzame en Slimme Mobiliteit. Deze bestaat uit voorstellen die verder moeten worden uitgewerkt, zoals over aanscherping van de CO2-normen voor personenauto’s en vrachtwagens, hernieuwbare en duurzame brandstoffen en een goede tank- en laadinfrastructuur. Stientje van Veldhoven, staatssecretaris van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, licht in een videobijdrage toe blij te zijn met de richting van de Strategie. Wel is zij van mening dat de ambities hoger zouden mogen en dat het teleurstellend is dat er geen einddatum voor de verkoop van nieuwe fossiele brandstofmotoren is vastgesteld.
Moderator Mariëtte van Empel, directeur van Programmadirectie Duurzame Mobiliteit van IenW, vult aan dat het doel van deze webinar is om de deelnemers te informeren over de mogelijke risico’s en kansen die de voorstellen in de Strategie met zich meebrengen. Vervolgens is Van Empel ingegaan op vragen die in de chat werden gesteld. Zo heeft zij het belang van de Europese CO2-normen van voertuigen en de Renewable Energy Directive (RED II) toegelicht en werd de Europese Alternative Fuels Infrastructure Directive (AFID) in verband gebracht met het belang van tank- en laadinfrastructuur, ook voor zero-emissie stadslogistiek. Tot aan 2050 moet nog veel gebeuren om de CO2-uitstoot van mobiliteit fors terug te dringen. Tot slot werd duidelijk dat reacties vanuit stakeholders het best vóór 1 mei kunnen worden aangereikt bij IenW, de Europese Commissie of via de Brandstoffentafel en/of het FET.
Breakout-sessies
(1) Verduurzaming voertuigen
Nanja Piek (IenW) en Han ten Broeke (BOVAG) zijn het erover eens: Europese regelgeving kan de Nederlandse mobiliteitstransitie een flinke steun in de rug geven, door verduurzaming te stimuleren, met behoud van gelijk speelveld op de Europese markt. Daarom omarmen IenW en BOVAG het voorstel van de Europese Commissie voor aanscherping van CO2-normen voor voertuigen. Het is echter van belang dat Europees beleid streng genoeg is om de hoeveelheid aanvullend nationaal beleid te beperken. Er moet een evenwicht zijn tussen de ambitie, haalbaarheid en betaalbaarheid. ‘Zoek naar de maatregelen waarmee je voor versnelling kan zorgen en het mes aan twee kanten snijdt, bijvoorbeeld linken met het aanpakken van fijnstof,’ zo benadrukt Ten Broeke. Momenteel is het nog de vraag of de huidige normen genoeg zullen zijn, nationaal beleid kan hierin bijdragen, maar zorgvuldigheid is hierin zeer belangrijk, het kan namelijk ook de markt verstoren en tot onduidelijkheid zorgen. Ook is het van belang dat ondernemers weten waar ze aan toe zijn zodat ze hun investeringen daarop kunnen aanpassen. Goed om in te spelen op de kansen en risico´s omtrent data en laadinfrastructuur. Van belang dat ontwikkelingen hierop meegroeien met het naleven van de duurzame ambities
Quotes BOVAG:
(2) Brandstofbeleid
Hernieuwbare brandstoffen zijn tot zeker 2050 nog nodig, zo stellen Alexia Michel (IenW) en Colette Alma (voorzitter Brandstoffentafel) vast in de tweede break-outsessie. We moeten inzetten op duurzame biobrandstoffen en hernieuwbare synthetische brandstoffen. Met het oog op de RED II is Nederland koploper. Europa zal een tandje bij moeten zetten om weglekeffecten te voorkomen. De brandstoffentafel gaat kijken hoe er met de randvoorwaarden een verdere ophoging van de jaarverplichting mogelijk gemaakt kan worden. Naast de RED is ook de herziening van de AFID belangrijk voor verdere investeringen in brandstoffen. IenW gaat onderzoeken of en hoe hernieuwbare brandstoffen verder financieel ondersteund kunnen worden. Duidelijk moet worden of dit mogelijk is naast de huidige prikkels zoals de jaarverplichting.
(3) Emissiehandelssysteem (ETS)
Aanpassing van het ETS is een belangrijk onderdeel van de plannen uit EU om tot 55% CO2-redcuctie in Europa te komen. Op verzoek van Kees Hansma (IenW) licht Niels Redeker (Ministerie van Economische Zaken en Klimaat) toe hoe het huidige ETS-systeem werkt en wat de gevolgen zouden kunnen zijn als het wordt uitgebreid naar mobiliteit. Uitbreiding van het ETS naar mobiliteit lijkt voor Nederland niet veel te doen. “Nederland kent al een hoge (indirecte) CO2-prijs voor brandstoffen.” Een ETS-prijs voegt dan niet veel toe. In andere landen zou het wel effect kunnen hebben. ETS is onderdeel van een brede beleidsmix. Het ligt heel erg aan de mix van maatregelen of uitbreiding van het ETS nuttig is. “We zien grote risico’s als het ten kosten gaat van bestaand instrumentarium zoals CO2-normen.” De precieze plannen van de EC zijn nog lang niet duidelijk. We weten bijvoorbeeld nog niet wie er met de rechten gaat handelen. “We streven er naar dat het recht om te handelen niet bij de eindgebruiker komt te liggen.” “Wat interessant is om te bedenken, is dat elektrische auto’s nu eigenlijk al onder het ETS vallen.” Het ligt meer voor de hand om brandstofleveranciers gelijk te behandelen als elektriciteitsleveranciers. Uitbreiding van het ETS is spannend. Het heeft lang geduurd om het systeem werkend te krijgen. De vraag is nu of uitbreiding van het ETS ook daadwerkelijk in die sectoren CO2 zou reduceren, terwijl je die tijd hard nodig hebt om de klimaatdoelen te realiseren. “Het kan zijn dat wordt begonnen met het aanpakken van appartementen in Bulgarije en dat te laat wordt begonnen met andere segmenten van de markt.” Het lijkt er op dat de zeevaartsector onder het nieuwe ETS komt te vallen. Het is nog niet precies duidelijk wat de EC precies wil met deze sector, maar dat volgen we op de voet. Waarom dit interessant kan zijn, is omdat er in de zeevaartsector nog geen impliciete CO2-prijs is, zoals bij wegtransport wel het geval is.
Plenaire afsluiting
In de afsluiting ging Mariette van Empel in gesprek met Daniel Mes (Europese Commissie, kabinet Frans Timmermans). Daniel gaf aan dat hij Nederland voor Europa als een gidsland beschouwt. Hij noemde de ‘green lanes’ als voorbeeld. Als drie belangrijkste aandachtspunten voor de EU-strategie noemen hij: mentaliteit, prioriteit en rechtvaardigheid. Hij gaf aan dat in het economisch herstel na corona een impuls in duurzame mobiliteit van groot belang is. Burgers willen immers nog altijd dat klimaatopwarming wordt aangepakt. Wel moeten we zorgen dat alle mensen mee kunnen komen.
Ook in deze sessie stonden vervolgens de vragen vanuit deelnemers centraal. Er is gesproken over hoe meer mensen de overstap naar elektrische auto’s kunnen maken en hoe subsidies daar aan kunnen bijdragen, hoe weglekeffecten kunnen worden voorkomen en hoe landen als Roemenië en Bulgarije ook in de transitie meegenomen kunnen worden. Toezicht op fraude is belangrijk, dat ziet ook de Commissie in. Over een eventuele uitbreiding van het ETS naar mobiliteit is volgens Daniel Mes het laatste woord nog niet gezegd. Het is hierbij essentieel dat het meer is dan extra betalen aan de pomp; mensen moeten vooral reële alternatieven aangereikt krijgen. In het kabinet van Timmermans is aandacht voor de ambities van Scania voor elektrische trucks en voor Europese financieringsinstrumenten om deze te stimuleren. Het koppelen van de energietransitie en energienetwerken aan de transitie naar zero-emissie mobiliteit werd ook belangrijk genoemd. Daniel Mes noemde de aanpak van minister Van Nieuwenhuizen om binnenvaartschippers te helpen verduurzamen heel inspirerend. Daar kijkt de Commissie goed naar. Verduurzaming van stedelijke mobiliteit is een opgave waar behalve gemeenten ook de Europese Commissie zich voor in wil zetten. De Europese ambitie om het aantal fietspaden te verdubbelen past hier goed bij.
Mariëtte sluit het webinar door iedereen te bedanken voor de aandacht en nogmaals op te roepen de kansen en risico’s die het Nederlandse bedrijfsleven ziet naar aanleiding van het verschijnen van de Strategie te delen met IenW en de Europese Commissie, om zo tot het best mogelijke beleid te komen.